Rawlulh A Thatnak Hmuhchuah A Si

Autophagy

 

Nikum 2016 ah Medicine si-ai leiah Nobel Prize cu Japanese Scientist,Dr.Yoshinori Ohsummi sinah pek a si.

Dr.Yoshonori Ohsumi nih autophagy timi research a tuahmi ah hlawhtlinnak a hmuh caah,hi bantuk sunlawih, cawimawinak,thangthatnak a sangmi a hmuhnak hi a si tiah ti a si.

Autophagy timi cu self-eat/mah le mah i ei or mah le mah aa ei tinak khi a si,Minung taksa chungah ummi, kan taksa cell a rawk cangmi or rian a tuan ti lomi hna, proteins riantuan ti lomi eiter thannak konglam asi.

Autophagy timi hi Minung nih kan powttam caanah le kan bu a hrit caan hnaah a um tawnmi,a cang tawmmi thil asi.

Minung hi kan pow fak ngai in a ttam lio caan te hnaah khin kan taksa hna cu a rak i sersiam ve ti a si,mah kanpow a ttam ngai lio caan hnaah khin kan taksa chungah cells a rawk cangmi hna le, proteins rian a tuan tilo mi hna cu i rinh in taksa cu a nung ti a si.

Kan taksa chungah mah autophagy a umlo i a phak lo a si ahcun,kan taksa chungah cells a rawk cangmi hna le proteins rian a tuan tilo mi hna pawl cu an i funtom i, kan taksa ah kan pumchungah zawtnak/damlo nak phunkip a chuahpi ti a si, cucaah ni 2/3 hrawng hna rawl loin,rawltam ngaiin ummi nih khin kan taksa a rak sersiam, a remhthan tinak a si.

Autophagy timi hi cancer hna le zawtnak pipa ngaingaimi hna lakin i venhimnak ding caah a biapimi le a herh taktakmi a si ti asi.

Rawl kan ulh tikah autophagy nih a riantuan ning a tthawng i, cu autophagy riantuan ning a tthawng mi nih cun kan taksa chungah cells rian a tuan tilo mi hna le kan taksa a rawkmi vialte a tharchuah than,rian a tuanter than hna i,taksa a sersiam than tinak a si, mah caah si theu lai biaknak kip zong nih rawlulh thlacamnak an rak ngeih ve nak hna hi a si kho ngaimi a si.

Cucaah zumtu hna nih rawl kan ulhmi hna hi, thinlung le thlarau damnak ca lawng si loin, kan taksa caah damnak a rak si i, kan pumchung ah kan taksa chungah kan thahri kan cells a rawk cangmi hna sersiam thannak ding caah, si le ai hmang

lo tein damnak, hi vawlei mifim thiam hna le,minthang hna zong nih rawl ulh a thatnak  an van theih ve cang.

+++